Toksyczne związki – czy mnie to dotyczy? Jak sobie pomóc?

W naszym społeczeństwie utwierdziła się myśl, że kobieta powinna być uległa i grzeczna. Za to zadaniem chłopców, gdy dorosną jest wzięcie odpowiedzialności za utrzymanie rodziny. Jeśli kobieta żyje samotnie, otoczenie wokół niej po „kątach” zastanawia się dlaczego jest sam, dlaczego nikt jej nie chce. Również my, kobiety chcemy, żeby był ktoś obok, zwłaszcza w trudnych chwilach, gdy stracimy pracę, albo po prostu mamy gorszy dzień. Niektóre z nas ta silna myśl o samotności trzyma w byciu toksycznej relacji. Jak rozpoznać taką relację? Jak sobie pomóc?

Co to znaczy toksyczny związek?

Toksycznym związkiem nazywamy relację między dwojgiem ludzi, która – zamiast na zaufaniu, wzajemnym szacunku i miłości – opiera się na zależności i manipulacji. Toksycznym związkiem nazywamy najczęściej związki damsko-męskie, ale mogą występować również w relacji przyjaciół czy w kontakcie rodzic-dziecko.

W jaki sposób można rozpoznać toksyczne związki?

Zastarasznie drugiej osoby poprzez ironiczne spojrzenia, gesty, a nawet rozbijanie i niszczenie rzeczy należących do drugiej osoby. Okazywanie swojej złości, a nawet grożenie użyciem przemocy wobec niej.

Przemoc psychiczna: poniżanie partnera, drażnienie, kontrolowanie, a nawet upokarzanie i obrażanie słowami (nawet tych w formie żartu). Zaliczamy również takie zachowania jak: onieśmielanie czy zawstydzanie.

Izolowanie partnera, czyli kontrolowanie co robi, z kim się spotyka, z kim rozmawia, co czyta, dokąd się udaje. Żądanie, aby pozostała w domu, np. dla dobra dzieci, izolowanie przyjaciół tłumacząc się zazdrością (również okazywanie nadmiernej zazdrości co nie jest okazywaniem miłości, lecz dążeniem do osiągnięcia władzy nad partnerką i symptomem skłonności do przemocy).

Zaprzeczanie i obarczanie drugiej osoby odpowiedzialnością, czyli pomniejszanie wagi stosowanej przemocy, lekceważenie uczuć partnerki, odpowiedzi o charakterze lekceważącym w rodzaju: „nic takiego się nie stało”. Jak również obarczanie jej odpowiedzialnością za swoje zachowanie: „zrobiłem to, bo ty...”.

Okazywanie swojej męskiej dominacji: traktowanie partnerki jak swojej służącej, pomijanie jej opinii przy podejmowaniu ważnych decyzji.

Wykorzystywanie dzieci: obwinianie drugą osobę za problemy związane z dziećmi, używanie ich do przekazywania informacji, a także wykorzystywanie prawa do kontaktu z dziećmi jako dalszego znęcania się nad partnerką oraz grożenie odebrania dzieci.

Przemoc ekonomiczne, czyli utrudnienia lub zakazywanie partnerce podejmowanie lub utrzymywania swojej pracy w celu zmuszenia jej do proszenia o pieniądze lub ich zabieranie. Nie dopuszczenie do informacji o domowym budżecie, a nawet pozbawienie jej dostępu do pieniędzy przeznaczonych na „rodzinne” wydatki.

Toksyczne związki- jak rozpoznać w sobie ofiarę?

Jesteś ofiarą przemocy jeśli:

• Często zamartwiasz się, jak twój partner zareaguje na to, co chciałabyś powiedzieć lub zrobić;

• Odczuwasz ogromny lęk przed jego reakcją, gdy spóźniasz się z podaniem obiadu lub gdy wracasz później do domu niż zwykle;

• Odchodzisz i wracasz do partnera wbrew radom przyjaciół i rodziny;

• Masz ogromny problem z zerwaniem związku mimo przekonania, że powinieneś to zrobić;

• Nadużywasz alkoholu (często w jego towarzystwie), aby w ten sposób zneutralizować ból, jaki odczuwasz.

Miejmy świadomość, że przemoc przeplatać się z okresami poprawy relacji (tzw. Miodowy miesiąc). Oczywiście może to wzbudzić w tobie nadzieję, że on się zmieni, że teraz będzie lepiej. Najczęściej jednak nadzieja ta okazuje się złudna. Relacje w których występuje przemoc, z biegiem czasu się pogarszają, a partner staje się coraz bardziej agresywny i cię kontroluje.

Pamiętaj!

Im dłużej trwasz w takim związku, tym trudniej będzie ci go zakończyć, wyzwolić się i powrócić do równowagi psychicznej. Znane są sytuacje, gdy kobiety pozostające długie lata w krzywdzących ich związkach popadają w głęboką depresję, a nawet miewają myśli samobójcze.

Dlatego im wcześniej uświadomisz sobie, że jesteś w takim związku, tym większa będzie szansa, że szybciej i łatwiej uda ci się z niego uwolnić. Najważniejsza jest tutaj twoja zdecydowana postawa i konsekwencja w działaniu. Dzięki temu istnieje nadzieja, że twoje radykalne działania zatrzymają przemoc partnera.

Nie lekceważ również rad, jakich udzielają ci najbliżsi członkowie rodziny oraz przyjaciele, którzy ostrzegają cię przed twoim partnerem bądź obawiają się o twoje bezpieczeństwo oraz stan psychiczny.

„To wszystko moja wina!” – jaki są efekty bycia w toksycznym związku?

Pamiętaj!

TO NIE TY JESTEŚ ODPOWIEDZIALNA ZA PRZEMOC! Nie powtarzaj sobie tych samych słów, które wmawiały sobie tkwiąc w długoletnich związkach, pełnych przemocy, bicia i poniewierania. Mężczyzna, który stosuje przemoc zawsze znajdzie pretekst by cię poniżyć, skrytykować, skrzywdzić. Jednak, gdy przedstawisz mu racjonalne wyjaśnienia przyczyny jego agresji może na przykład odpowiedzieć, że szukasz wytłumaczenia dla swoje niekompetencji, lenistwa lub że „szukasz dziury w całym”. Cokolwiek byś nie zrobiła, jemu i tak nie będzie to odpowiadało.

Pamiętaj!

Im dłużej będziesz trwała w takim związku, w którym doznajesz przemocy, tym trudniej będzie go uzdrowić bez pomocy specjalisty z zewnątrz, zwłaszcza gdy pragniesz tego tylko TY. Aby zmienić charakter związku, potrzebna jest otwartość, wzajemna uczciwość i szczera chęć obojga z was. Osoba stosująca wobec ciebie przemoc musi umieć przyznać się sama przed sobą, że to, co robi, jest złe, a także wziąć pełną odpowiedzialność za swoje czyny. Jednak do tego sprawca musi sam dojść.